کانون هنرمندان تربت جام

تربت جام نام یکی از شهرهای استان خراسان رضوی در ایران است.   تربت جام  در 162 كيلومتري مشهد واقع شده است. این شهرستان از شمال به شهرستان سرخس، از غرب به شهرستان‌های فریمان ، مشهد و تربت حیدریه، از جنوب به شهرستان تایباد و از شرق به افغانستان محدود مي باشد. از مشاهير تربت جام مي توان به شیخ احمد جامی(عارف و صوفی نامی)،عبدالرحمن جامی(عارف و شاعر قرن نهم)، شاهزاده قاسم انوار(عارف و شاعر)، ابوالوفای بوزجانی(ریاضی‌دان و منجم)، ابوذر بوزجانی (عارف نامي) اشاره كرد.                  تربت جام از لحاظ فرهنگ موسیقایی یکی از غنی‌ترین مناطق ایران است. این مهم به دو صورت نمود پیدا می‌کند؛ نخست موسیقی مقامی تربت جام که شامل مقام‌های آوازی و‌ سازی است که به وسیله دوتار (که ساز غالب در منطقه است) و سرنا اجرا می‌شود. دوم بازی‌های آیینی و رقص‌های محلی و فولکلوریک که هر یک بیانگر نکات ارزشمند تاریخی، اجتماعی و فرهنگی است. هدف این مقاله این است تا ضمن معرفی یکی از مشهور‌ترین چهره‌های رقص آیینی تربت جام، موسیقی سرنا و دهل و همچنین بازیها و لباس‌های محلی این منطقه را نیز به خوبی معرفی کند.

دل نوشته فعال فرهنگی ( تربت جامی ) به رهبری در خصوص غربت فردوسی

 : www.sobhmashhad.ir

به نام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه برنگذرد

محضر مبارک مقام عظمی ولایت و ولی امر مسلمین جهان
حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای “مدظله العالی”
با عرض سلام و ادب و احترام.
قلم در دست گرفتن و سخن گفتن با حضرتعالی که نابغه ی مسلّم علم، عرفان و ادبیات هستید،کار بسی دشواری ست.
اما از آنجا که زبان قلم گویاتر از زبان گفتار است، جسارت نموده و چند کلامی برای رهبر عزیزم به رشته ی تحریر در می آورم.
چند روز پیش دخترم کنار تابلوی نقاشی نبرد رستم و سهراب که بر دیوار منزل ما نصب شده است ایستاده بود و با دقت آن را
تماشا می کرد. مدتی گذشت. سپس رو به من کرد و گفت: مادر، چقدر لباسهای “رستم ” در این نقاشی شبیه لباس های
“جومونگ” است….!!!!!!!!
همین یک جمله ی کوتاه، کافی بود تا تمام معادلات ذهنی من را به هم بریزد.
ساعتها طول کشید تا من به دختر هفت ساله ام فهماندم که “رستم” پهلوان افسانه ای ایران بوده و جنگ های زیادی انجام داده
است و این “جومونگ” است که لباسش شبیه “رستم” طراحی شده است.

رهبر فرزانه ام؛

در این اتفاق کوچک زندگی من، حقیقتی تلخ نهفته است. حقیقتی که حضرتعالی بارها با کلام ارزشمندتان، آن را متذّکر
شده اید و آنهم احیای فرهنگ بومی، ملّی و اصیل خودمان است.
امروز و در آشفته بازار سرقت فرهنگها توسط جهان غرب، اگر ما فرهنگمان را حفظ نکنیم، چطور می توانیم به آیندگان پاسخگو
باشیم؟ مگر نه این است که به باور حضرتعالی فرهنگ از اقتصاد هم مهم تر است؟
اما دریغ و افسوس که اصالت و شوکت فرهنگی مان، در پیچ و خم کوچه پس کوچه های پر زرق و برق اقتصاد و سیاست گم
شده است…..

جوان ایرانی وقتی می تواند بزرگترین اختراعات قرن را به ثبت برساند، آیا نمی تواند در صادرات فرهنگ اصیل این کشور سهیم
باشد؟
قطعا می تواند. اما گره کار جای دیگری است.!

رهبر معظم انقلاب ؛

– وقتی مسوولین ارشد کشوری، اقتصاد متکی بر نفت را بر اقتصاد فرهنگی ترجیح می دهند…..
– وقتی مجلس شورای اسلامی، کمترین مصوبات را برای تولید و حمایت از آثار فاخر ملّی و ایرانی دارد…..
– وقتی صدا و سیمای کشورم، به جای تولید آثار ملّی، به پخش دهمین و چندمین بار سریال های کُره ای می پردازد….
– وقتی تاتر شهر من، خالی از هر نمایش حماسی و ایرانی ست و مردم کشورم “هملت” و “اتللو” را بهتر از شخصیت های
شاهنامه می شناسند …..
– وقتی جوانان و نوجوانان کشورم به شبکه های ماهواره ای روی می آوردند و ضد فرهنگ ها، جای فرهنگ را در کشور
می گیرد و عشق های ممنوع و حرام در این شبکه ها تبلیغ و ترویج می گردد– کما اینکه فردوسی عشق و غنا را به
زیبایی به تصویر کشیده است و زن ایرانی در شاهنامه، مظهر قدرت و اقتدار و نجابت است-
– وقتی سینمای کشور من، به جای فرهنگ سازی به دنبال گیشه سازی ست- در صورتی که تاریخ سینمای ایران ثابت
کرده است که فیلم خوب می تواند گیشه ی خوب هم داشته باشد-
– وقتی شهربازی های شهر من به جای هفت خوان رستم، تونل وحشت برای فرزندان من طراحی می کند…..
– وقتی برای کودکان سرزمین من، بجای قصه های اصیل ایرانی، کتابهای “سیندرلا” و” ملکه برفی” چاپ می شود…..
– وقتی شاهنامه و شخصیت های آن، برچسب پشت دفترهای مدرسه می شود و “جومونگ” محبوب قلبهای مردم می
شود..
– وقتی دغدغه ی سرقت مفاخر و سنّت های بومی مان برای متولیان امر کمرنگ و بی اهمیت می شود…..
– وقتی تیراژ کتاب با موضوعات ادبیات فارسی در کشور من به ۵٠٠ نسخه می رسد- و این در حالی ست که تیراژ همین
کتابها در خارج از کشور از مرز میلیون نسخه هم می گذرد…-
من به عنوان یک شهروند و یک ایرانی دیگر چه کاری از دستم بر می آید؟؟؟
حمایت حضرتعالی از زبان و ادبیات فارسی بر هیچکس پوشیده نیست و بیانات ارزشمندتان چراغ راه همگان است.
اما ای کاش مسوولین ما با خانه تکانی در افکارشان، دغدغه های فرهنگی را گردگیری کنند و به ویترین فعالیت های وزارتخانه
های متبوع خود بیاورند.
در روزگاری که صحبت از اقتصاد بدون نفت به میان می آید، شک ندارم اگر همتی صورت پذیرد، صنعت سینما و تلویزیون و
صادرات فرهنگی ما، می تواند گوی سبقت را از دنیا بگیرد.
ای کاش به این باور برسیم که می توانیم در آینده ای نزدیک، بجای واردات فرهنگ ، صادرات آن را داشته باشیم و ایران و
ایرانی را در دنیا ضرب المثل کنیم.
ما بارها و بارها در سی سال گذشته ثابت کرده ایم که ایرانی می تواند بهترین باشد.
فردا از آن ما خواهد بود اگر دست در دست هم دهیم به مهر….
جسارت بنده ی حقیر را ببخشایید و دعای خیرتان را بدرقه راهم نمایید.
همتی بدرقه راه کن ای طایر قدس که دراز است ره مقصد و ما نوسفریم…
سایه پربرکتتان بر سر مسلمانان جهان مستدام باد.

با احترام
ملیحه بذری
١٣٩۵/٠٢/ ٢١

به نقل از : www.sobhmashhad.ir

در مورخه 1394/05/03 با حضور ریس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تربت جام و هنرمندان بخش فیلم شهرستان  انتخابات انجمن فیلم در محل سالن آمفی تاتر ارشاد اسلامی برگزار شد.

در پی انقضای مدت دوساله فعالیت های هیات ریسه های قبلی انجمن های هفتگانه هنری ، بعد از برگزاری انتخابات انجمن عکس تربت جام امروز دومین انجمن اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تربت جام در جمع هنرمندان برگزار گردید.
در این جلسه هنری جناب فیاض رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تربت جام پس از خیر مقدم و تشکر از حاضرین در جلسه گفت : طی فراخوانی که به هنرمندان بخش فیلم شهرستان داده شده بود انتخابات انجمن فیلم این اداره برای مدت دو سال با رای و انتخاب مجمع عمومی هنرمندان این رشته انتخاب و مسیر فیلمسازی شهرستان را ادامه خواهند داد.
نعمت اله فیاض ضمن تقدیر و تشکر از زحمات مهدی عبدالهی مسول انجمن فیلم و اعضای هیات ربیسه این انجمن گفت : تعداد 5 نفر از کاندیده ها که بیشترین رای را اخذ نمایند به عنوان هیات رییسه و از بین کاندیده های داوطلب بازرس انجمن یک نفر با بالاترین رای به عنوان بازرس این انجمن انتخاب می شود.

در ادامه این جلسه و برگزاری انتخابات و رای گیری از مجمع عمومی هنرمندان بخش فیلم افراد ذیل به ترتیب اخذ آرا برای دو سال به عنوان هیات رییسه انجمن فیلم اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تربت جام انتخاب شدند.
اقایان : مهدی عبدالهی - داود عظیمی - رضا رشتی - محمدرضا نیازی - خانم کرمانی .
و  همچنین اقای حمید سرحدی به عنوان بازرس انجمن انتخاب گردیدند.

جا دارد به هنرمندان منتخب و هیات رییسه انجمن فیلم شهرستان تبریک گفته و انشالله که در پیشبرد و تعالی هنر فیلمسازی در شهرستان تلاش وافر داشته باشند و هر روز شاهد موفقیت های روز افزون هنرمندان این رشته در منطقه باشیم.

خراسان - مورخ دوشنبه 1394/04/08 شماره انتشار 19007 :

کتاب «مکتب هرات و شعر فارسي» نوشته دکتر حسن نصيري جامي مدرس دانشگاه فرهنگيان، پرديس شهيد بهشتي خراسان رضوي نامزد نهايي بخش پژوهش و نقد ادبي سيزدهمين جايزه قلم زرّين امسال شد . اين نويسنده تاکنون موفق شده است براي کتاب «بحار الحقيقه» به مرحله نهايي داوري کتاب سال جمهوري اسلامي ايران ـ گروه عرفان، سال 1390و براي کتاب «ابراهيم ادهم» به مرحله نهايي داوري کتاب فصل جمهوري اسلامي ايران ـ گروه عرفان، پاييز 1390 راه يابد.امسال براي نخستين بار دو بخش شعر و داستان کودک و نوجوان به مجموعه داوري ها افزوده شده است. اين جايزه داراي ۵ بخش نقد و پژوهش ادبي، داستاني بزرگسال، شعر بزرگسال، داستان کودک و نوجوان و شعر کودک و نوجوان است. جشنواره قلم زرين در چهاردهم تير ماه سال ۱۳۹۴ همزمان با روز ملي قلم در محل انجمن قلم برگزارمي مي شود.

رئیس انجمن هنرهای نمایش خراسان رضوی به تماشای تئاتر میرزا مشیر نشست.

کیوان صباغ رئیس هنرهای نمایشی خراسان رضوی  و هنرمند محبوب کشورمان در جمع هنر دوستان شهرستان تربت جام حاضر و باتفاق برخی از هموطنان در سالن آمفی تئاتر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان به تماشای تئاتر طنز میرزا مشیر نشست.

حضور این هنرمند فرهیخته قوت قلبی برای گروه هنری رامش شد . درپایان رییس انجمن هنرهای نمایشی استان خراسان رضوی ضمن تقدیر وتشکر ار اعضا گروه هنری رامش آرزوی موفقیت برای آنان را از خداوند منان خواستار شد.

فرماندار هنر دوست شهرستان باتفاق خانواده محترم از تئاتر طنز میرزا مشیر دیدن فرمودند.

جناب شافعی معاونت محترم فرمانداری باتفاق برخی از مسئولین اداری در سالن نمایش حضور داشتند و به تماشای تئاتر نشستند

در جمع فوق مسئولین انجمن های اداره فرهنگ و ارشاد شهرستان و بعضی از پیشکسوتان و اساتید هنر و نمایش شهرستان حضور داشتند.

در پایان اجرا ضمن  عرض خیر مقدم از طرف هنرمندان و پیشکسوتان پیشنهاداتی در خصوص پیشرفت هنر شهرستان خدمت فرماندار محترم ارائه گشت.

جناب رستمی فرماندار عزیز و هنر دوست شهرستان  بعد از شنیدن درد دل های هنرمندان قول مساعدت و همکاری را دادند و همچنین خبر های خوبی در جهت پیشرفت هنر شهرستان داشتند که باعث دلگرمی هنرمندان گردید.

تئاتر طنز میزا مشیر کاری از گروه هنری رامش تا 12 اردیبهشت در سالن اداره فرهنگ و راشاد اسلامی اجرا می گردد.

استاد نورمحمد درپور دوتار نواز، خنیانگر خراسانی و از استادان بنام موسیقی نواحی ایران، شامگاه بیست و هشتم اسفند ماه بر اثر بیماری سرطان در تربت جام درگذشت.

استاددرپور که مدتها بود به بیماری سرطان روده دچار شده و امسال نیز به دلیل مشکلات قلبی و سکته تحت درمان بود، شامگاه بیست و هشتم اسفند ماه چشم از این جهان فروبست.

نور محمد درپور نوازنده و خواننده موسیقی عرفانی ناحیه تربت جام که از شهرت جهانی برخوردار است، آبانماه امسال نیز به دلیل سکته قلبی و مغزی در بیمارستان قائم مشهد بستری شده بود.

نورمحمد درپور، خنیاگر، راوی و نوازنده دوتار سال 1311در روستای «سرخ سرا» از توابع «باخرز» منطقه تربت جام و روستای یادگار، دیده به جهان گشود، او آموزش دوتار و روایت های حماسی و تغزلی موسیقی منطقه خراسان را نزد اساتید نامی منطقه حاج جهـانگیـر خان، حاج مـرتضی پـری، حاج عبدالحمید رسولی، ملا داد خدا کبودانی و ملا یاسین مریدار آموخت و سبک های خوانندگی حلقه ذکر را از خلیفه ملا سلـطان و ملا پایند بلوچ فراگرفت.

وی مثنوی خوانی را از بزرگانی همچـون ملا مقـری و آخوند ملا مخـتار و غزل خوانی را از مولاداد هزاره پل بندی و حاج لطف الله هزاره آموخت.

درپور همانند بسیاری دیگر از خنیاگران و راویان موسیقی مناطق از طریق جشنواره موسیقی فجر و نیز جشنواره­ های آیینه و آواز، موسیقی حماسی و نیز جشنواره موسیقی نواحی کرمان و جشنواره های ذکر و ذاکرین به جامعه موسیقی معرفی شد و سپس به عنوان نوازنده ای صاحب سبک و شیوه اجراهای متعددی را در کشورهای خارجی به صحنه برد.

اجرای او در جشنواره موسیقی مقدس برلین در سال 2002 که به همراه محمدرضا درویشی و فرید سلمانیان در جشنواره حضور یافته بودند، تماشاگران را سخت تحت تاثیر قرار داد.

او از معدود بازماندگان صاحب سبک در منطقه جنوب خراسان بود که گنجینه ای از نغمه­ های شفاهی موسیقی این مناطق را در سینه داشت و می توان او را نماد موسیقی عرفانی منطقه تربت جام و خراسان به شمار آورد که در روایت هایش همه گاه از شعر شاعران و عارفان نامی این منطقه استفاده کرده است که از جمله آن ها می توان به شاعران و عارفانی چون حاج قاضی جلال الدین فقهی سلجوقی، ملا عبدالرئوف مجیدی شیخ احمد جامی، مولاناعبدالرحمن جامی اشاره کرد.

درپور طی سفر به کشورهای آلمان و هلـند توانست موسیـقی عرفـانی تربت جـام را به خوبی به جهانیـان معرفی کند، از درپور آلبومی تحقیـقاتی نیز درباره موسیقی خراسان منتشر شده است.

او آثاری را نیز در واحد موسیقی مرکز خراسان رضوی اجرا کرده است که از آنجمله می ­توان به مقام­های «خالق یکتا»، «صـمدا» و «حکایت احمد جامی» اشاره کرد.

نورمحمد درپور در جایی درباره آموختن هنر موسیقی گفته است: «دوتار را خودم یاد گرفتم. آنقدر زدم تا یاد گرفتم. آواز را اما پیش چندتا از استادان قدیمی آموختم. ملایاسین مریدار، ملادادخدا، ملاعیسی کبودانی، استادانم بودند. هزاران بیت از حفظ دارم که همه و همه یاد خداست…»

اجرای تصویری «غزل کوچه باغی – باش تا حسن نگارم خیمه بر صحرا زند» از جمله کارهای شناخته شده نورمحمد درپور به شمار می ­ رود.

اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری کانون هنرمندان و انجمن های مربوطه و کانون بسیج هنرمندان محفل همدلی هنرمندان جام را در تاریخ 1393/10/16 با حضور مسئولین اداری پیشکسوتان شهرستان و جامعه هنری در سالن مجتمع فرهنگی هنری ولایت برگزار نمود.

 عسگریان که مدتی در بیمارستان و به دلیل تب شدید و عفونت ریه و دیابت بستری شده بود، عصر روز یک شنبه 1393/09/16 دار فانی را وداع گفت.
ذوالفقار عسکری پور معروف به عسکریان متولد 1311 کاشمر و بزرگ شده تربت جام است. از سن 7 سالگی به یاد گیری دوتار نزد پدر پرداخت.بسیاری از کارشناسان موسیقی نواحی ایران، تبحر این استاد پیسکسوت در اجراهای ظریف و سرعتی دوتار را بی نظیر می دانند.
ذوالفقار به واسطه زندگی سیاری که داشت توانست مجموعه ارزشمندی از موسیقی سراسر خراسان ( شمال تا جنوب) را بیاموزد و اجرا کند و همین ویژگی او را از تمام نوازندگان خراسان متمایز می کرد.
استاد ذوالفـقار در جشنواره های مختلف موسیقی در داخل و خارج کشور شرکت کرد که ماحصل آنها کسب دیپلم افتخار سومین، چهارمین، پنجمین و هفتمین جشنواره موسیقی فجر و اجرای برنامه در کشورهای ایتالیا، فرانسه، سوییس، هلند، بلژیک و … است.
تکنیک های خاصی که عسکریان در دوتار نوازی داشت، موجب شده تا نامش به عنوان یک نوازنده مبـدع و صاحب سبک شناخته شود.
کانون هنرمندان وجامعه هنری  این ضایعه را به خانواده وی و تمامی اهالی موسیقی تسلیت می گوید..

نور محمد درپور- استاد آواز محلي و اشعار عارفانه 

آرام و صبور و كم حرف. اما غوغا بر انگيز در صحنه هاي هنر.

 آواز خواني كه براي خدا مي خواند و عرفان وعشق...

 نور محمد  در پور در سال 1310 در روستاي سرخسراي باخرز از توابع شهرستان تايباد  متولد شد.

او از همان اوايل كودكي علاقه فراواني به خوانندگي داشتند و چون استعداد فراوان و صداي دلنشين و خوبي داشت از همان زمان از محضر اساتيدي چون صوفي مرتضي پري .حاج عبدالحميد رسولي . دادخدا كبوداني. ياسين مريدار و چند استاد ديگر بهره برد.

وي از اوايل جواني و نوجواني در محافل ذكر شركت مي كرد و وقتي شروع به خواندن غزليات عرفاني مي كرد تمامي حاضران مجلس شروع به ذكر و جر مي كردند.

 فعاليت وي با صدا و سيما و وزارت فرهنگ از سال 1352 و به واسطه خانم فوزيه مجد شروع شد كه در همان سال به عنوان غزل خوان عرفاني خاورميانه معرفي شد. .... 

فعاليت هاي هنری :   

1-   شركت در اولين جشنواره هفته وحدت در سال 1359 .

2-   شركت در اولين جشنواره دهه فجر 1364 و دريافت لوح تقدير .

3-   شركت در جشنواره فجر سال 1371 و انتخاب ايشان به عنوان خواننده عرفاني آسياي ميانه و عكس ايشان در همان سال به عنوان پوستر جشنواره انتخاب شد دريافت لوح تقدير 1371 .

4-   شركت در جشنواره فجر سال 1372 .

5-   شركت در برنامه ترقه شبكه دو به كارگرداني آقاي حميدرضا اردلان در سال 1375 و 1376 و همچنين شركت در جشنواره فجر فرهنگسراي بهمن .

6-   در سال 1377 به عنوان 20 نفر برتر موسيقي كشور و دريافت لوح تقدير و ده عدد سكه بهار آزادي و شركت در جشنواره فجر .

7-   شركت در جشنواره ايرانگردي , جهانگردي 1377 و شركت در جشنواره كرمان و كيش .

8-   شركت در جشنواره ايرانگردي و جهانگردي 1378 .

9-   شركت در جشنواره موسيقي نواحي و دريافت لوح تقدير .

10-گراميداشت استاد نور محمد در پور در سال 1379 .

11- شركت در جشنواره ذكر ذاكرين شهر برلين آلمان در سال 1381 .

12- شركت در كنگره شاه نعمت الله ولي در هلند 1382 .

13- شركت در جشنواره موسيقي نواحي كرمان به عنوان داور و جزء 36 نفر برتر موسيقي ايران و دريافت لوح ذرين . 

همچنين او در اكثر شهرهاي كشور از جمله اصفهان – سنندج - زنجان – مشهد- سمنان – ساري – بابل – بندرانزلي – بيرجند – نيشابور – كاشمر و بردسكن اجراي برنامه داشته و لوحها و افتخارات زيادي را كسب نموده اند .

همچنين افراد زيادي از محضر وي استفاده كرده و شاگردان زيادي تربيت نموده است.

او آنقدر استادانه و ماهرانه مي نو.ازد كه محال است نغمه آسماني او را نشنوي و اشك شوق از ديدگانت جاري نشود . او مظهر همه پاكي ها و خوبيهاست .

(به طوري كه شهيد راه قلم ( شهيد آويني ) استاد نورمحمد درپور را تجسم همه خوبيها توصيف كرده است. )

استاد نورمحمد درپور هم اكنون در روستاي يادگار از توابع شهرستان تربت جام به كشاورزي مشغول است و هنر را نيز همچون گذشته ادامه مي دهد.

(گردآورنده سرکار خانم ملیحه بذری)

معرفی استاد اسفنیدیار تخم کار

اسفنديار تخم كار عليائي فرزند علي جمعه در سوم فروردين 1342 در روستاي صيدآباد از توابع شهرستان تربت جام متولد شد., وي تحصيلات خود را تا سال سوم دبيرستان ادامه داد و بعد به دلائلي ترك تحصييل نمود. .

پدرش در نواختن دوتار و اجراي مقامهاي اصيل منطقه توانايي و مهارت خاصي داشت و در كار ساخت ساز دوتار نيز استاد بود.

او از همان دوران كودكي نواختن دوتار و ساخت ساز را در محضر پدر آموخت و عشق و علاقه فراواني در وي بوجود آمد.

همين امرسبب شد كه به فراگيري نواختن و ساخت دوتار در محضر پدرش بپردازد .

در سال 1364 كه نوازندگي دوتار رانسبتا خوب ياد گرفته بود علاقمند شد كه ساختن ساز دوتار را نيز ياد بگيرد .

او قطعه چوب توتي را تهيه نمود و نزد پدربه ساختن دوتار مشغول شد

دوهفته طول كشيد تا دوتار ساخته و آماده شد و با نظارتي كه پدرش داشت دوتار نسبتا خوبي از كار در آمد .

از آن زمان به بعد با تشويق و نظر پدرش به ساخت ساز دوتار روي آورد و تاكنون مدت بيست سال است كه به اين حرفه و نيز نوازندگي آن مشغول مي باشد به طوري كه سازهاي دست ساخت اسفنديار تخمكار امروز شهره عام و خاص و مورد نظر اساتيد فن مي باشد.

فعاليت هاي فرهنگي و هنري :

در سال 1367 به اتفاق چند تن از هنرمندان خوب تربت جام گروه موسيقي محلي مقامي با نام شيداي شيخ جام را تشكيل داد وبه عنوان مربي گروه فعاليت هنريش را آغازنمود.

در سال 1368 از طريق اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي تربت جام به اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي خراسان معرفي شد و مجوز مربي گري كلاسهاي آموزش دوتار را دريافت نمود.

او مدتي را در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي تربت جام مشغول تدريس و آموزش بود.

از همان سال به بعد در اكثر جشنواره هاي بين المللي موسيقي فجر و نيز جشنواره هاي دفاع مقدس , ايرانگردي و جهانگردي , جشنواره هاي راديويي و تلويزيوني توليدات صدا و سيما مركز استانها , جشنواره ذكر و ذاكرين , ميلاد سبز , آئينه و آواز و جشنهاي استقلال تركمنستان ( عشق آباد ) , . . . . . . . شركت داشته و عناوين و افتخاراتي را كسب نموده است .

مقامها و افتخارات:

1- لوح تقدير و ديپلم افتخار نخستين جشنواره موسيقي مقامي آذرماه 78 كرمان ( عنوان مقام اول )

2- گواهينامه افتخار پانزدهمين جشنواره موسيقي فجر بهمن ماه 78 تهران ( عنوان تك نواز برتر )

3- لوح تقدير و جايزه بهترين تك نوازي هشتمين جشنواره توليدات مراكز استانها خرداد 79 زيباكنار ( مقام اول )

4- لوح تقدير و جايزه بهترين تك نوازي دهمين جشنواره توليدات راديويي و تلويزيوني مراكز استانهاي صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران خردادماه 81 كرمان ( عنوان مقام اول )

5- لوح تقدير و تشويق هفدهمين جشنواره موسيقي فجر بخش مسابقه ساز سازي بهمن ماه 80 ( مقام اول )

6- لوح تقدير سومين جشنواره دفاع مقدس به اتفاق گروه – اصفهان ( مقام دوم )

7- لوح افتخار و تقدير تجليل از برگزيدگان دهمين جشنواره توليدات مراكز صداو سيماي استانهاي كشور شهريور ماه 81 مشهد مقدس

8- لوح سپاس حفظ و اشاعه فرهنگ شفاهي و اصالت هاي فرهنگي در حيطه موسيقي مقامي جنوب خراسان

9- لوح تقدير سيزدهمين جشنواره ذكر و ذاكرين و سومين جشنواره موسيقي آئيني مهرماه 82 مشهد مقدس و چندين لوح سپاس و يادبود از جشنواره هاي مختلف .

وي هم اكنون در تربت جام با ساخت ساز و آموزش موسيقي محليو به عنوان مسئول انجمن موسیقی تربت جام به اشاعه فرهنگ اصيل منطقه براي نسل جوان مشغول است.

● معرفی استاد فاروق کیانی

استاد محمد فاروق کیانی‌پور معروف به «فاروق کیانی»، چهره نام‌آشنای بازی‌های آیینی در ایران و جهان، متولد۱۳۳۰ تربت جام است. تحصیلات ابتدایی را در دبستان مِرآت و متوسطه را در تنها دبیرستان شهر به نام «دبیرستان سینا» به پایان رساند. در سال ۱۳۴۵ با تنی چند از یاران بنا به توصیه پدر و ذوق و استعداد خدادادیشان اقدام به تشکیل گروه بازی‌های آیینی کرد و در همان سال اولین برنامه را در تهران اجرا کـرد و با تشویق کارشناسان روبرو شد. در سال ۱۳۵۲ به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به کسوت شریف معلمی نایل آمد. خدمت در روستاها سبب شد تا بیشتر درباره ایـــن هنر تحقیق کرد.

استاد فاروق کیانی در داخل کشور برنامه‌های متعددی داشته که از آن جمله‌اند؛ تئاتر شیخ صنعان، هفت خوان رستم، روایتی از کربلا، سریال غبار نور، کلیپ نهانخانه دل، کلیپ شبهای سفید، کلیپ خورشید خاور، کلیپ از ماست این دیار و... ایشان فعالیت‌های هنری زیادی نیز در خارج کشور داشته‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود؛
ـ اجرای برنامه در کشور کانادا در فستیوال مرد و دنیای پیرامون او
ـ شرکت در سی و سومین جشنواره لفگادای یونان و کسب مقام اول در بین ۱۵ گروه شرکت‌کننده به دعوت دکتر رابرت چولی
ـ اجرای برنامه در مانهایم آلمان در فستیوال جاده ابریشم
ـ شرکت در فستیوال موسیقی خراسان در کشور هلند
ـ اجراهای متعدد در کشورهای فرانسه، انگلستان، بلژیک، پرتغال، آلمان، اتریش، تاجیکستان، امارات، قطر و....
که حاصل این برنامه‌ها کسب چندین لوح و دیپلم افتخار، مدال طلا، قاب و قدح طلایی و... بوده است.

 در مرداد ماه سال 1390 جلسه و نشست صمیمی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی جناب آقای دکتر حسینی  و معاونت امور مالی وزارت ارشاد جناب جانفدا با نماینده محترم شهرستان تربت جام جناب دکتر اسدالهی و مسئول اداره فرهنگ و ارشاد جناب ایازی و مسئول کانون هنرمندان تربت جام جناب چشتی در خصوص مشکلات شهرستان و درخواستهای هنرمندان شهرستان برگزار گردید که از برکات جلسه فوق برگزاری نخستین کنگره ملی مفاخر جام و تصویب برگزاری کنگره بین المللی عبدالرحمان جامی و اعتبار صد میلیون ریالی به کانون هنرمندان و هنرمندان شهرستان می باشد حال از زحمات بی دریغ نماینده شهرستان جناب دکتر اسدالهی به خاطر هماهنگی های لازم و جذب بودجه و اعتبارات فوق تقدیر و تشکر فراوان می گردد.

مراسم کلنگ زنی فرهنگسرای شهرستان تربت جام  با حضور مسئولین شهرستان و وزیر محترم مسکن و شهر سازی در محل مسکن مهر انجام شد در این مراسم سرپرست محترم کانون هنرمندان شهرستان درخواستی مبنی بر مسکن مهر ویژه هنرمندان به وزیر محترم تقدیم نمود که با موافقت ایشان همراه بود.

 

نمایش خالگردن  نمایشی بومی و محلی و برگرفته از چهارمقام موسیقی محلی و بازیهای آئینی شهرستان تربت جام به کارگردانی علی شکری و نویسندگی عباس جانفدا و سرپرست گروه موسیقی استاد اسفندیار تخم کار و سرپرست گروه بازیهای آئینی استاد عثمان محرمی راهی جشنواره رضوان شد. این تئاتر توسط گروه نمایش عدالت وابسته به کانون هنرمندان تربت جام در تاریخ 25 تا 30 مهرماه در جشنواره تئاتر رضوان در نیشابور اجرا گردید علی شکری کارگردان نمایش اظهار داشت اجرای عموم نمایش از تاریخ 91/3/6 لغایت 91/3/11 در محل سالن ولایت شهرستان واقع در اداره ارشاد  می باشد جا دارد در پایان یادی از زنده یاد ابراهیم حافظ دوست نمود که جزء بازیگران این تئاتر و سرپرست بازیهای آئینی گروه یاقوت جام در گروه فوق بود. روحش شاد یادش همیشه گرامی.

هنر بازیهای آیینی تربت جام

از قدیمی ترین هنرهای بجا مانده از دوران کهن که انسان تلاش کردتا خود را در مقابل تعرض دشمنان هم نظر از جسمی و هم روحی و با اعتقادات خاص آماده نگه دارد این آئین با حرکاتی بس پر معنا و احساس بر انگیز چنانچه هنوز هم باقداست حرمت و زیبایی و شکوه هر چه تمام تر در بین مردمان عشایر خطه جام رایج است اجرا میشود.

چوب بازی :

آیینی است حماسی و رزمی که به وسیله چوب دستی انجام می شود چوب اولین وسیله دفاعی بشر بود و ایرانیان از چوب برای نبرد و شکست دادن دشمنان خود نیز استفاده میکردند که هنوز هم پس از قرنها این آیین در بین مردم سخت کوش منطقه جام رایج است . آیین چوب بازی بین دو نفر در مرحله اول حریف طلبیدن و رجز خوانی شروع میشود و پس از ورود حریف به میدان سنجش زور و مهارت دشمن نمایش قدرت توان جنگاوری حمله ببر بیان تک و پاتک چرخش های متوالی همراه با پرشها و کوبیدن چوب بر فرق سر و دفاع در مقابل ضربه بر زانو در آوردن حریف اجراء میشود که از زیبایی خاصی برخوردار است . این نمایش با اجرای دوازده حرکت همراه چرخ  با پیروزی نهایی و شکست دشمن خاتمه پیدا میکند . چوب بازی نمادی از شمشیر و سپر است که تبدیل به دو چوبه شده است چرخشهای بازیگران در هوا همراه چرخش چوبها یک رزم نمادین را به نمایش می گذارد .

گردآورنده: زنده یاد ابراهیم حافظ دوست

 مرحوم استاد برات دلپذیر نوازنده سورنا در سال ۱۳۲۴ در شهرستان تربت جام متولد شد او سرنانوازی را از سن ۱۵سالگی آغاز و در جوانی از درخشش چشمگیری برخوردار شد و در تمام جشنوارهای داخلی بعنوان پرتکنیک ترین و خلاق ترین نوازنده سرنا انتخاب و مقام نخست را دریافت نمود و در سال ۱۳۵۲ مستر جان درینگ دانشمند و پژوهشگر موسیقی فرانسوی طی دیداری که با ایشان داشت مقاله ای برای وی به چاپ رساند و در آن اعجاز هفت سوراخ را به برات دلپذیر لقب داد وی در فستیوال کشور کانادا بعنوان پدیده انتخاب و مقام نخست را دریافت نمود و با تمام افتخارات خویش در سال ۱۳۵۸ دارفانی را وداع گفت روحش و يادش هميشه گرامي باد.

۸۹/۱۲/۷